مامان ،بابا ، بیا بازی کنیم!
وقتی کودک بودید، چه بازی هایی انجام می دادید؟
برای چند لحظه به این موضوع فکر کنید که دردوران کودکی بیشتر جه بازی هایی انجام می دادید؟ آیا از این بازی هایی که در پایین بهش اشاره میکنم لذت می برید:
- بازی با خاک، شن وماسه و سنگ ها
- بالا رفتن از چیزها مثل نردبان ، راه پله ها ، بلوک چین های کنارپیاده رو ها
- بازی کردن در نقش یک هنر پیشه
- آب بازی در یک حوضچه ی کوچک
- توب پازی
- لی لی بازی
- گرگم به هوا
- آواز خواندن و ساختن یک ترانه ی ساده ی کودکانه برای خودمون
- رقصیدن با موسیقی
- بازی با عروسک های کوچک
- بازی دسته جمعی با دیگران درخانه یا مزرعه
- نقاشی کردن ، بریدن اشکال مختلف و چسباندن
- پوشیدن لباس های دیگران
- جدا سازی اشیاء کوچک وبزرگ از یکدیگر
- ساختن یک داستان و بازی آن
- قایم باشک بازی کردن
- کندن حفره های بزرگ در زمین
- بازی های فکری مثل مار پله ، شطرنج و وو
- مامان بازی و خاله بازی دوران بچگی
- نقش های فروشنده و خریدار بازی کردن
آیا شما بازی های دیگری هم میتوانید به این لیست اضافه کنید؟
کدام یکی از این بازی ها تو دوران کودکی برای شما خیلی لذت بخش بود ؟
آیا حالا می دانید که کودک شما از چه بازی لذت بیشتری می برد؟
بازی یک امر ضروری است . بازی برای رشد اجتماعی، عاطفی، فیزیکی و شناختی کوئدک اهمیت زیادی دارد . بازی ، روشی است که کودک به واسطه آن می تواند محیط پیرامون خودش و بهتر بشناسد و البته برای بازی ( بخصوص در سنین اولیه زندگی کودک ) از هر پنج حس خود استفاده می کند. و ممکن است که با خود فکر کند ” وقتی این را لمس می کنم، چه احساسی دارد؟” ” اگر این را بکشم یا آن را هل بدهم، چه اتفاقی می افتد؟ ” ” میتوانم چهار دست و پا به آن جا برم؟” ” و خودم رابالای این میز بکشم؟”
جست و جو در محیط اطراف، هسته ی اصلی بازی های کودک را تشکیل می دهد والبته در ذهن او ، هر تجربه ای ( حتی پرتاب کردن ظرف آجیل از روی میز بر زمین) ، ارزشمند است.
متخصصان رشد همیشه تکرار می کنند که : ” بازی ، کار و شغل کودک است ” والبته تمیز کردن محیط اطراف پس از بازی کودک ، کار و وظیفه ی پدر و مادرهاست!
بابزرگ شدن نوزاد وبه راه افتادن او ، بازی های او تخیلی تر و پیچیده تر می شوند . کودک از طریق بازی ، مهارت ها،و ویژگی هایی کلیدی از قبیل استقلال ،خلاقیت، کنجکاوی، وحل مسئله را تمرین می کند.
همچنین بازی می تواند عرصه ی مهمی باری بررسی و کشف احساسات و ارزش هاو پرورش مهارت های اجتماعی کودک باشد.
شاید مدتها قبل از اینکه کودک شما برای دادن اسباب بازی محبوبش به خواهرش آمادگی پیدا کند این کار را بارها با یکی از عروسک هایش تمرین کند(مثلا : اسباب بازی دوست داشتنی اش را به یکی از عروسک هایش بدهد و از او پس بگیرد.) جملات مؤدبانه ای مانند ” لطفا” و ” متشکرم ” را ممکن استبرای اولین بار در یک مهمانی که مهمان های آن عروسک هایش هستند برزبان بیاورد. و بالاخره کدام پدرو مادری می توانند اولین بازی که کودک به سراغ شان می آید و می گوید:” عروسکم زخمی شده !” از دادن یک چسب زخم به او خودداری کنند؟!؟
کدام بازی برای کودک من مناسب تر است ؟
بازی مناسب کودک …
پاسخ این سوال به مرحله ای ازرشد که کودک در آن قرار دارد بستگی دارد. از آنجا که باز ابزاری است که کوئدک برای شناخت و یادگیری پیرامون دنیای اطرافش از آن بهره می برد،مهارت هایی که او تاکنون بدست آورده است وهم اکنون مشغول تمرین کردن روی آن هاست بهترین راهنما برای انتخاب مناسب ترین فعالیت هاوبازی های هستند .مثلا اگر کودک سه ماه ی شما در حال یادگرفتنِ برداشتن و گرفتن اشیااست ،بهتر است اسباب بازی های بزرگ و نرم را در اختیار او قرار دهید . اگر او درسن دوازده ماهگی قرار دارد وبه بررسی رابطه ی علت ومعلولی می پردازد می توانید با او قایم باشک ( زیر میز و صندلی) بازی کنید.
انواع این بازی های عبارتند از :
بازی های اجتماعی
در اولین سال زندگی روابط متقابل کودک با شما و دیگران ، اهمیت بسیار زیادی دارد. نوزادان دوست دارند لبخند بزننند ، نگاه کنندوگاهی اوقات بخندند.
بازی بااشیاء
لمس اشیاء ضربه زدن به آنها، بردن آنها به دهان ، پرتاب کردن یا هل دادن انها و هرتجربه ی دیگری با اشیاء برای کودکان بین 4 تا 10 ماه جذاب است .
بازی با اشیاء
بازی های کارکردی و نمایشی
در سنین بین 12 تا 21 ماه که تخیل کودک به تدریج شکوفا می شود استفاده از اشیای آشنا برای استفاده های مناسب یا تخیلی مثلا هل دادن یک گاری اسباب بازی روی زمنی ویا زنگ زدن به مادربزرگ با بُرسِ سَر، بیشترین لذت را برای کودک به ارمغان می آورد .
بازی های نمادین
می توان گفت در این نوع بازی ها که در حدود دوسالگی معمول هستند ، کودک از تخیل خود استفاده میکند و از هیچ ، یک داستان جالب می سازد.
مثلاً : کودک شما ممکن است با یک جعبه کفش بازی کند ،تصور کن که یک اتوبوس مدرسه است و حتی صدای موتور اتوبوس را در بیاود یا اینکه یک حلقه ی پلاستیکی را بردارد وانمود کن که شیرینی است و آن را به دهان بگذارد.
بازی نمادین
درپایان :
پس بازی نقش بسزایی در پرورش رشد شناختی و شخصیتی کودک شما بخصوص در سالهای اولیه زندگی دارد .
بنابراین والدین بعنوان نخستین مربیان کودک باید آن را در این راه با کسب آگاهی و مهارتهای لازم یاری می رساندو زمینه وفرصت رشد و شکوفایی استعداد هایش را فراهم می کنند .
در مقاله بعدی در بخش دوم همین موضوع منتظر ما باشید .
دیدگاهتان را بنویسید